Głównym przeznaczeniem tarcz jest cięcie bądź szlifowanie różnego rodzaju materiałów. Do cięcia materiałów budowlanych rekomenduje się tarcze z bieżnią ciągłą oraz tarcze z bieżnią segmentową bez szczelin lub ze specjalnymi szczelinami. Każdy rodzaj tarczy jest przeznaczony do określonego zadania.

W dzisiejszym wpisie bliżej przejrzymy się tarczom diamentowym, które przeznaczone są tylko do cięcia materiałów – nie można używać ich do szlifowania.

Budowa tarcz diamentowych

Kiedyś do produkcji tarcz diamentowych wykorzystywano spoiwa żywiczne, w dzisiejszych czasach technika ich produkcji całkowicie się zmieniła. Nowoczesne tarcze diamentowe do cięcia wykonane są z metalowego korpusu (stalowego lub ze specjalnego stopu metali lekkich) oraz warstwy proszku diamentowego, który jest zatopiony w spoiwie metalowym i naniesiony na jej obwód.

Produkcja tarczy diamentowej polega na właściwym wprasowaniu specjalnej mieszanki metalu oraz dobre dopasowanych, drobnych ziarenek syntetycznego diamentu. W procesie formowania warstwy diamentowej tarczy, kryształy zostają ułożone w specjalny – zaplanowany sposób, aby uzyskać maksymalną jakość skrawania.

  • tarcze diamentowe lutowane – to tarcze, które posiadają ziarna diamentowe zatopione w spoiwie metalowym, a następnie przylutowane, z kolei,
  • tarcze laserowe – charakteryzują się tym, że ziarna zostają zgrzane z powierzchnią tarczy przy pomocy lasera.

Rodzaje tarcz diamentowych

Tak jak wspomnieliśmy na początku – rozróżniamy różne rodzaje tarcz diamentowych do cięcia materiałów:

  • tarcza diamentowa z bieżnią ciągłą,
  • tarcza diamentowa z bieżnią segmentową bez szczelin,
  • tarcza diamentowa z bieżnią segmentową z specjalnymi szczelinami (posiada charakterystyczny, wydłużony kształt).

Bieżnia ciągła oznacza, że wieniec diamentowy jest ułożony w sposób ciągły na obwodzie tarczy, natomiast w przypadku bieżni segmentowych – w postaci odcinków, tzw. segmentów. Tak różna konstrukcja ma znaczenie, gdyż posiadają one zupełnie inne przeznaczenie.

Tarcze diamentowe do cięcia
fot. http://www.sklep.staltech.pl – Najlepszy wybór tarcz do cięcia i szlifowania materiałów w atrakcyjnych cenach!

Tarcze z bieżnią ciągłą:

Tarcze z bieżnią ciągłą są w szczególności polecane są do cięcia materiałów kruchych i twardych, np. płytki ceramiczne, łupek naturalny, klinkier oraz inne wyroby z ceramiki budowlanej.

Tarcze diamentowe z bieżnią segmentową z szczelinami:

Tarcze segmentowe ze szczelinami (ułożone są w kierunku promieniowym) świetnie spisują się podczas prac związanych z cięciem materiałów miękkich, ewentualnie średnio-twardych typu: piaskowiec, marmur oraz do lekkiego betonu i miękkich cegieł.

Tarcze diamentowe z bieżnią segmentową bez szczelin – uniwersalne:

Z kolei tarcze segmentowe bez szczelin to można powiedzieć mix powyżej opisanych tarcz. Są uniwersalne lecz nie oznacza to, że przeznaczone do wszystkich zadań. Można powiedzieć, że mają identyczne zastosowanie jak w przypadku tarcz z bieżnią ciągłą oraz segmentową z szczelinami. Na obwodzie posiadają również odcinki (segmenty) jak poprzednik, jednak nie posiadają już tych specyficznych szczelin.

Tarcze uniwersalne są dobrym rozwiązaniem, jeżeli wykonujemy prace doraźne i potrzebujemy w krótkim czasie przeciąć wiele różnych materiałów. Dzięki temu wykonamy pracę szybciej, gdyż nie będziemy musieli za każdym razem zmieniać tarczę do danego materiału. Minusem jednak tego rozwiązania jest to, że taka tarcza zużyje nam się szybciej, niż taka do danego – specjalnego przeznaczenia.

Tarcze uniwersalne z reguły można stosować do praktycznie większości dostępnych materiałów budowlanych. Ich zaletą jest także to, że dają równą krawędź i są dobrze chłodzone podczas pracy na sucho. W przypadku tarcz uniwersalnych musimy mieć na uwadze to, że są one uniwersalne – przeznaczone do wielu zadań, jednak trzeba liczyć się z tym, że nie wszystkie prace dokonane taką tarczą mogą być wykonane na poziomie dla nas zadowalającym.

Sposób pracy tarczami diamentowymi

Co oznacza, że tarcza jest przeznaczona do pracy na mokro i do pracy na sucho?

Pracę cięcia materiałów budowlanych powinno wykonywać się „na mokro”, ponieważ obfite zwilżanie miejsca, w którym następuje cięcie wpływa na zwiększoną żywotność tarczy oraz znacznie większą wydajność pracy, gdyż woda lub specjalna emulsja chodząco-smarująca wypłukuje szlam powstały podczas cięcia. Ponadto praca na mokro zapewnia bardzo dobre chłodzenie tarczy podczas pracy.

Najlepszym „nawilżaczem” podczas pracy tarczą diamentową będzie nie czysta woda, a mikstura składająca się w wody oraz dodatku szarego mydła lub oleju wiertniczego. Tak przygotowana emulsja sprawi, że tarcza diamentowa podniesie efektywność pracy do nawet 25%.

Są jednak sytuacje, gdy materiał budowlany z którym pracujemy, nie może mieć kontaktu z wodą lub jakąkolwiek inną substancją, jesteśmy wtedy zmuszeni do pracy na sucho. Na szczęście na rynku dostępne są także tarcze diamentowe dedykowane właśnie pracy „na sucho”. 

Ważne aby tarczami na mokro pracować tylko i wyłącznie na mokro, polewając ją wodą lub specjalną emulsją chłodzącą. W innym przypadku nieodwracalnie ją zniszczymy. Z kolei tarczami diamentowymi posiadającymi metalowy korpus i oznaczenie „do pracy na sucho” jest trochę inaczej, gdyż one nadają się również do pracy na mokro.

Ważne, aby pamiętać o tym, że jak już zaczniemy pracę na sucho – to w trakcie nie zmieniamy styl pracy „na mokro”. Taka gwałtowna zmiana warunków pracy może zniszczyć nam nieodwracalnie tarczę, gdyż nastąpi nagły spadek temperatury.

To, że tarcza ma oznaczenie „na sucho”, nie znaczy też, że nie musimy jej chłodzić podczas pracy. Pracując taką tarczą diamentową należy wyciągać ją ze szczeliny cięcia po ok. 2 min ciągłej pracy, a następnie na 2 min zostawić włączone urządzenie na biegu jałowym w celu jej ochłodzenia.

Oznaczenie „do pracy na sucho” mówi nam, że daną tarczą diamentową możemy pracować także na przenośnych urządzeniach, do których nie można podłączyć żadnych systemów odpowiadających za chłodzenie narzędzia wodą lub jakąś inną cieczą.

Jak głęboko można ciąć tarczami diamentowymi?

Aby nasza tarcza diamentowa posłużyła nam jak najdłużej, należy oczywiście stosować się do zaleceń producenta. Zanim tarcza trafi do sprzedaży, przeprowadzane są różnego rodzaju testy, dlatego nie należy lekceważyć tych informacji. Nie inaczej jest w przypadku zastosowania się do zaleceń jeżeli chodzi o maksymalną głębokość cięcia dla danego rodzaju tarczy diamentowej.

Mężczyzna tnący beton tarczą diamentową.

Generalnie maksymalna głębokość cięcia tarczy zależy od jej średnicy, więc teoretycznie, podkreślamy teoretycznie można wchodzić w materiał na tyle, na ile pozwala nam system mocujący – po kołnierze mocujące tarczę na wrzecionie obrabiarki. Jednak takie działanie nie jest dobrym pomysłem i nie zalecamy takich praktyk. Przekroczenie zalecanej głębokości cięcia skutkuje o wiele szybszym zużyciem tarczy, a nawet jej nieodwracalne zniszczenie. Informację o jej optymalnej, zalecanej głębokości znajdziemy na każdej traczy i radzimy tego przestrzegać!
Jeżeli potrzebujemy przeciąć materiał głębiej – użyjmy tarczy o odpowiednich właściwościach, czyli tarczy diamentowej o większej średnicy.

Należy także pamiętać o odpowiedniej technice pracy cięcia materiałów twardych, tak jak np. bardzo twardego granitu lub cegły. W takim przypadku praca cięcia powinna odbywać się etapowo i za pierwszym podejściem nie należy wchodzić tarczą głębiej niż na połowę zalecanej głębokości producenta, czyli np. na 5 mm, w następnym podejściu już na pełną głębokość.
W sytuacji gdy mamy do czynienia z miękkim materiałem, np. miękki marmur, wapień czy też piaskowiec – możemy od razu ciąć na maksymalną głębokość.

Maksymalna prędkość cięcia tarczami diamentowymi

Prędkość cięcia tarczami diamentowymi uzależniona jest głównie od tego, jaki materiał chcemy ciąć – inną prędkość należy stosować do cięcia materiałów zwięzłych i twardych (30 – 37 m/s), inną do materiałów średnio-twardych (40-47 m/s). W tym przypadku również nie należy przekraczać zalecanych przez producenta max obrotów tarczy. Wartość wyrażona jest w obrotach na minutę, odnoszących się do max obrotów wrzecionów obrabiarki np. max. 12 000 obr/min.

Przekroczenie zalecanych przez producenta max obrotów jest wręcz niedopuszczalne i bardzo niebezpieczne! Może grozić nawet rozerwaniem tarczy, oderwaniem się segmentów tnących lub innym wypadkiem.

Ważny jest również nacisk operatora podczas wykonywania pracy tnącej – nie może on być ani za mały, ani za duży – do pracy należy podejść z wyczuciem, czyli pracować obrabiarką swobodnie, nie doprowadzać do wrażenia napotkania na opór oraz kontrolować aby nie spadły gwałtownie obroty narzędzia.

Gdy nacisk będzie za mały – nie dojdzie do właściwości samo-ostrzenia się tarczy diamentowej, czyli odsłanianie nowych ostrych ziaren. Gdy znowu nacisk będzie zbyt duży, może doprowadzić do znacznie szybszego zużycia tarczy lub nawet jej zniszczenia. Spowodowane będzie to spadkiem obrotów obrabiarki. Charakterystycznym zjawiskiem zbyt dużego nacisku podczas pracy dla tarcz diamentowych jest gwałtowne iskrzenie.

Poprawna oraz bezpieczna praca z tarczą diamentową oraz obrabiarką

Zanim zabierzesz się za pracę z obrabiarką oraz tarczą do cięcia:

  • zadbaj o zasady BHP, w szczególności odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy, materiału oraz o artykuły BHP ochraniające ciało typu rękawice, okulary, maskę, odzież i obuwie;
  • dobierz odpowiednią tarczę do przeznaczenia (do ciętego materiału, do tego czy będziesz pracował metodą na mokro czy na sucho, sprawdź jej obroty maksymalne, średnicę otworu tarczy, itp.);
  • zanim zamontujesz tarczę, oczyść powierzchnię wrzeciona i kołnierzy dociskowych;
  • sprawdź czy dobrze zamontowałeś tarczę na urządzeniu, czy kierunek obrotów wrzeciona zgadza się z tym podanym na tarczy oraz sprawdź czy tarcza jest dobrze umocowana za pomocą kołnierzy dociskowych;
  • materiał który ma być poddany cięciu powinien być umocowany stabilnie, tak aby można było ciąć nie przekrzywiając tarczy;
  • pracę cięcia należy rozpocząć spokojnie i płynnie, nie dociskać za mocno narzędzia do ciętego materiału i nie doprowadzać do gwałtownych spadków obrotów obrabiarki;
  • podczas cięcia nie przekraczać zalecanej głębokości cięcia, pilnować aby przy cięciu materiałów twardych pracować etapowo;
  • nie przekraczać dopuszczalnych obrotów tarczy;
  • pamiętać, że przy „pracy na sucho” również pracować etapowo – systematycznie wyjmować tarczę ze szczeliny, przełączyć na bieg jałowy aby ostygła;
  • nigdy nie pracować tarczą przeznaczoną „do pracy na mokro” – metodą na sucho, z kolei jak pracujemy tarczą „na sucho” – nie zmieniać na metodę pracy „na mokro” w trakcie tej samej sesji;
  • decydując się na pracę „na mokro” – stosować tylko urządzenia ze specjalnym transformatorem separacyjnym;
  • tarcze diamentowe uniwersalne używać tylko do materiałów średnio-twardych i materiałów słabo-średnio-tnących;
  • nie używać do pracy niesprawnych maszyn lub zużytych lub zniszczonych tarcz;
  • w przypadku uszkodzenia tarczy w trakcie pracy, należy wyłączyć urządzenie, koniecznie odłączyć z gniazdka urządzenie i dopiero wtedy zabierać się za wymianę tarczy;
  • nie szlifować tarczami diamentowymi – nadają się one jedynie do cięcia!!
0 0 votes
Article Rating
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Heniek

Najgorszy jest ten pył, zawsze mnie ciekawiło jak oni pracują na drodze – czy im tak można.